11 marca 2009 08:01

List otwarty mediów górskich w sprawie projektu ustawy o ratownictwie i bezpieczeństwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich

Sygnatariusze poniższego listu wyrażają swoją głęboką obawę wobec skutków zapisów projektu ustawy o ratownictwie i bezpieczeństwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich w odniesieniu do szeroko pojętej turystyki i taternictwa. Według naszej oceny, projekt ten stoi w sprzeczności z punktem 5. Artykułu 68. Konstytucji głoszącym: „Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży”. Projekt jest jednak nie tylko niezgodny z Konstytucją, ale też w znaczący sposób zmienia istniejący porządek prawny, może doprowadzić do znacznego ograniczenia ww. dziedzin sportu i rekreacji, a przez to wywołać szkodliwe skutki społeczne przy równoczesnym zwiększeniu wydatków państwa.

Uważamy, że podczas tworzenia ustawy zbyt pochopnie zastosowano zapisy, które mogą być celowe w przypadku komercyjnego narciarstwa zjazdowego (wzdłuż wyciągów narciarskich). Ich mechaniczne zastosowanie do ogółu aktywności górskiej (m.in. turystyki, narciarstwa biegowego, turystki rowerowej, skitouringu, freeride’u, biegów przełajowych, taternictwa i wspinaczki skałkowej) jest nie tylko niezasadne, ale wręcz szkodliwe. W ustawodawstwie krajów alpejskich, w których działalność górską jest o wiele bardziej rozpowszechniona, nie znajdujemy podobnie restrykcyjnych i szczegółowych rozwiązań. W zdecydowanej większości, działalność górska oparta jest tam na ogólnych zasadach odpowiedzialności cywilnej i zdrowego rozsądku – prawodawcy nie próbują ujmować tych zasad w ustawie, ani tym bardziej, tworzyć ustaw wbrew zdrowemu rozsądkowi. W tym więc sensie obywatele polscy będą mogli się czuć dyskryminowani w porównaniu z innymi obywatelami Unii Europejskiej.

Projekt ustawy kreśli wyjątkowo nieostre ramy prawne i wprowadza zapisy mogące spowodować poczucie zagrożenia wśród ogromnej liczby obywateli uprawiających sport i turystykę. W tym miejscu warto przypomnieć, że zgodnie z oficjalnymi statystykami, jedynie Tatrzański Park Narodowy odwiedza rocznie ok. 2,5 mln turystów.

Skutki tak napisanej ustawy w największym stopniu dotkną dzieci i młodzież, zwłaszcza niezamożną, a niepewność co do niewiadomych kosztów akcji ratowniczej może spowodować odwrót od rekreacji w górach, której zalet dla kształtowania postaw i zdrowia młodzieży nie trzeba podkreślać.

Dodatkowo w projekcie ustawy jej działaniem objęto obszary, które w żadnym stopniu nie mają charakteru górskiego i nigdy historycznie nie były tak traktowane. Obszarem górskim nie są gęsto zaludnione i lekko pofalowane tereny Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. Ustawodawca traktując w ten sam sposób Tatry, góry typu alpejskiego, oraz ogromny obszar terenu o charakterze wyżynnym, działa nie tylko wbrew rozsądkowi, ale także naraża budżet państwa na ogromne koszty utrzymywania specjalistycznej służby ratowniczej, której zadania w większości mogą spełniać (i z powodzeniem spełniają obecnie) istniejące służby.

W związku z powyższym uważamy, że projekt ustawy wymaga głębokich zmian, poprzedzonych szerszymi konsultacjami społecznymi.

Sygnatariusze listu:

UZASADNIENIE
Punkt 1. Artykułu 68. Konstytucji RP stanowi: „Każdy ma prawo do ochrony zdrowia” i zaraz w punkcie 2. „Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych”. W projektowanej ustawie artykuł 3.1. mówi: „Osoby uprawiają rekreację ruchową, sport i turystykę w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich na własne ryzyko i własną odpowiedzialność”. Skutki prawne tego zapisu są następujące: „Jednoznaczne określenie przez ustawę, kto ponosi ryzyko, wywoła taki skutek prawny, że poniesione koszty akcji ratowniczych będą mogły podlegać regresowi od nieostrożnego narciarza czy wspinacza, bez finansowego angażowania państwa” (źródło Gazeta Prawna, Za akcje ratownicze w górach zapłacą nieostrożni turyści, 27 lutego 2009 r.). Ustawodawca tym zapisem otwiera furtkę do wprowadzenia dla części obywateli opłat za korzystanie z powszechnego i bezpłatnego systemu ratownictwa medycznego. Tereny objęte ustawą obejmują znaczący obszar Polski Południowej (ok. 5% pow. kraju), przy czym granice terytorialne działania ustawy wyznaczone są w sposób nieostry (odnoszący się do  klasyfikacji geograficznej). Konsekwencją praktyczną ustawy jest to, że obywatel, który wybierze się na wycieczkę do lasu, np. w rejonie Krakowa, będzie musiał liczyć się z tym, że w razie wypadku zostanie obciążony kosztami akcji ratunkowej, podczas gdy jego rodak z innego rejonu Polski w takim samym lesie będzie miał zapewniony psychiczny komfort.

Uważamy, że projekt ustawy kreśląc tak nieostre ramy prawne i wprowadzając zapisy mogące spowodować poczucie zagrożenia wśród ogromnej liczby obywateli uprawiających sport i rekreację stoi w sprzeczności z punktem 5. wspomnianego już Artykułu 68. Konstytucji: „Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży”. Projekt ustawy w największym stopniu dotknie dzieci i młodzież, zwłaszcza niezamożną – niepewność co do niewiadomych kosztów akcji ratowniczej może spowodować odwrót od rekreacji w górach, której zalet dla kształtowania postaw i zdrowia młodzieży nie trzeba podkreślać.

Dodatkowo w projekcie ustawy jej działaniem objęto obszary, które w żadnym stopniu nie mają charakteru górskiego i nigdy historycznie nie były tak traktowane. Obszarem górskim nie są gęsto zaludnione i lekko pofalowane tereny Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. Ustawodawca traktując w ten sam sposób Tatry, góry typu alpejskiego, oraz ogromny obszar terenu o charakterze wyżynnym naraża budżet państwa na ogromne koszty – utrzymanie specjalistycznej służby ratowniczej, której zadania w większości mogą spełniać już istniejące służby ratownicze, jest niepotrzebnym marnotrawstwem publicznych środków.

List został wysłany do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji 11 marca 2009 roku.




    • Komentarze na forum Dodaj swój wątek

    Klasyk ujmował rzecz inaczej [13]
    [i][...]odwrót od rekreacji w górach, której zalet dla kształtowania postaw…

    12-03-2009
    dr know